home
Over ons
Actueel
Bomen op het balkon

HET NIEUWE BOUWEN: BOMEN OP HET BALKON

Wonen in de Trudo Toren in Strijp S is iets waar de meeste Eindhovenaren alleen maar van kunnen dromen

TEKST MARIEKE POOL █ FOTOGRAFIE KEESNAN DOGGER

Wat deze toren zo bijzonder maakt? Alle 125 sociale huurappartementen in dit architectonische hoogstandje hebben een boom op hun balkon. Deze bomen zorgen samen met de 1.600 heesters en 8.600 vaste planten voor het opvallende uiterlijk van de toren en vormen bovendien een compleet ecosysteem dat de strijd aangaat met luchtvervuiling en het gebrek aan biodiversiteit in de stad. We spreken Martijn Verberne en Mark Vloet van Du Pré Groenprojecten en Kris Bouhuijzen van HB Watertechnologie over de totstandkoming van deze landmark.

BEPLANTING OP HOOGTE IS GEEN ABC

‘Het was de Stam en de Koning die ons benaderde met de vraag of we bomen op de balkons van de Trudo Toren konden laten groeien,’ vangt Mark Vloet aan. ‘Deze weinig gangbare vraag was voor ons reden omonze vaste samenwerkingspartners aan tafel uit te nodigen en onze expertises te bundelen. Het ging om 135 bomen en ruim tienduizend stuks planten. Bomen en planten die moeten kunnen aarden op hoogte. Je begrijpt dat dat de nodige vragen opriep. Welk substraat kies je, welke beplanting is geschikt, hoe zorg je voor aan- en afvoer van water, is hergebruik van regenwater mogelijk? Samen met de boomkweker, substraatleverancier en HB Watertechnologie hebben we alle vragen en antwoorden in kaart gebracht en maakten we ons op voor de testfase.’

DRIEHONDERD TUINTJES OP HOOGTE IN ACHT MAANDEN TIJD

Na anderhalf jaar testen van boomsoorten, beplanting, substraten en mate van bewatering, was het bouwteam zeker van haar zaak. De resultaten werden verwerkt in het definitieve ontwerp van de inrichting van de bakken. In de realisatiefase kwam het bekende treintje snel op gang. ‘In eerste instantie was het even wennen. Geen van de betrokken partijen had eerder zoiets gerealiseerd, want de Trudo Toren is de eerste groene toren in Nederland,’ aldus Kris Bouhuijzen. ‘Du Pré startte met het inrichten van de plantenbakken, HB Watertechnologie verzorgde het irrigatiesysteem waarna Du Pré de beplanting voor haar rekening nam. Wij kwamen daarna weer in de lucht voor het inregelen van het irrigatiesysteem. Na de eerste plantenbakken kwam de trein in beweging en na acht maanden hadden we alle driehonderd tuintjes gerealiseerd. Dat we ook buiten het traditionele plantseizoen konden planten, heeft alles te maken met de preparatie van de bomen en planten door de kweker. Zonder hen hadden we de beplanting in meerdere fasen moeten realiseren.’ De huidige staat van het prachtige groen op de Trudo Toren is het levende bewijs dat de partijen weten wat ze doen. Het groen groeit volgens plan en er is slechts minimale uitval van planten.

GROEN HOORT OOK IN BIM

Het is niet zo lang geleden dat partijen als Du Pré en HB Watertechnologie pas na de realisatiefase van een gebouw in beeld kwamen voor het invullen van groen in de nabije omgeving. Tegenwoordig gaan architecten en projectontwikkelaars al in de verkenningsfase met deze partijen in gesprek. Hiermee wordt voorkomen dat constructies te licht -of te zwaar- worden uitgevoerd en er geen ruimte meer is voor leidingwerk ten behoeve van het irrigatiesysteem en afvoeren. ‘De bedrijven in het bouwteam brengen elk hun eigen expertise in, zodat de architect kennis heeft over de uitdagingen en risico’s. Wat zijn de ideale locaties van technische ruimtes, hoe zit het met afwatering, hoe brengen we regenwater naar de verschillende bakken? Het voorkomt dat we in de uitvoeringsfase moeten improviseren of moeten concluderen dat zaken niet mogelijk zijn. Voor de Trudo Toren zijn alle facetten op verzoek van de architect in het BIM-model verwerkt.’ Martijn Verberne vult aan: ‘Groen wordt een steeds prominenter deel van een bouwwerk. Sterker nog, veel gemeenten zien het als een vereiste. Ook in Eindhoven is de verwerking van groen en opvangen van regenwater op eigen terrein voor nieuwbouw verplicht.’

KRITIEK

Bouhuijzen: ‘Wanneer je nieuwe ontwikkelingen realiseert, vergroot je ook de kans op kritiek. En wij leren hier graag van door verder te ontwikkelen en te innoveren. Wat betreft de Trudo Toren geven critici aan dat er veel beton en niet-circulaire voorzieningen nodig waren voor de realisatie. De vragen hieromtrent zijn terecht. Bomen tot wel 6,5 meter hoog hebben gevolgen voor de constructie en dat heeft in dit project niet altijd geleid tot de meest duurzame oplossing. Wij vonden het echter -net als de woningcorporatie-belangrijk om te laten zien wat er mogelijk is.

Op sociaal vlak -de toren bestaat uit 125 sociale huurwoningen- en op technisch gebied qua innovaties. Je bent gelukkig nooit op je eindpunt, bij een volgend project gaan we dit succes verder polijsten.’

HB Watertechnologie en Du Pré Groenprojecten werk(t)en o.a. samen aan:

De Weef te Helmond (plantenbakken op balkons van appartementen).
ASML 6KLM te Veldhoven (daktuin).
Veemgebouw te Eindhoven Strijp-S (daktuin met bomen).
Albert Heijn XL te Helmond (plantenbakken in gevels).